Specjaliści IT zadowoleni z pracy bardziej niż reszta pracowników biurowych. Cenią szacunek pracodawcy i elastyczność: raport

Z raportu, który jest pierwszym na rynku kompleksowym opracowaniem zagadnienia dopasowania do pracy i wpływu otoczenia na rozwój kariery, dowiadujemy się, czego zawodowo żałują pracownicy sektora IT, jakie mają wyzwania, czy czują się dopasowani do swojej pracy i jakie są ich oczekiwania co do przyszłości. Oprócz wyczerpującej analizy aktualnej sytuacji zawodowej zatrudnionych w branżach white collar i IT publikacja zawiera także komentarze i rekomendacje ekspertów oraz praktyków biznesu. Partnerami merytorycznymi wydania są firmy Erli.pl, TPay, Strive i Rafineria Gdańska, a partnerem wspierającym Reply. Medialny patronat nad raportem objął Mordor Na Domaniewskiej.

Twórcy raportu dopasowanie do pracy definiują jako stopień zadowolenia z elementów budujących środowisko pracy i będących w ocenie respondentów kluczowymi. Dla specjalistów IT, podobnie jak dla całej grupy badanych, podejście pracodawcy do pracownika to najważniejszy aspekt wpływający na zadowolenie z pracy – wskazało go dokładnie 61 proc. Na kolejnych miejscach znalazło się satysfakcjonujące wynagrodzenie na równi z poczuciem, że robi się coś, co się lubi (po 54 proc.), a następnie poczucie, że wykonywana praca ma sens (36 proc.) Z kolei bardziej niż dla ogółu pracowników liczy się w IT elastyczny czas pracy i możliwość pracy zdalnej. Ostatnie w hierarchii ważności znalazły się prestiż wykonywanego zawodu i możliwość awansu, a także odpowiadające możliwości rozwoju.

Jak się okazuje, 88 proc. pracowników biurowych i tych z branży IT deklaruje ogólne zadowolenie z dopasowania do swojej obecnej pracy. Z badania wynika, że pracujący w branży IT najlepiej oceniają dopasowanie swoich warunków pracy w kontekście możliwości pracy zdalnej, co potwierdza aż 69 proc. respondentów. Kolejne wysoko ocenione aspekty to dobre relacje ze współpracownikami (68 proc.), odpowiednia forma zatrudnienia (60 proc.), poczucie bezpieczeństwa i stabilność zatrudnienia (58 proc.) oraz elastyczny czas pracy (57 proc.).

W odniesieniu niemal do wszystkich wymienionych aspektów zatrudnieni w IT są bardziej zadowoleni niż pozostali pracownicy biurowi. Najmniejszą satysfakcję w tej grupie odnotowano w kwestiach takich jak realny wpływ na decyzje w firmie, relacje z przełożonymi, perspektywy rozwoju i awansu, a także komfortowe biuro, atrakcyjny system premiowy i poziom wynagrodzenia.

Wydany przez nas raport ma na celu zwrócenie uwagi na problem odnalezienia się w dzisiejszej złożonej rzeczywistości zawodowej oraz szukaniu kompromisu między potrzebami własnego „ja” i rynku pracy, który dynamicznie się zmienia. Dostarczone przez nas dane nie tylko obrazują bieżącą sytuację, ale również wskazują na główne wyzwania, jakie stoją przed pracodawcami. Z badań wynika, że choć aż ponad 80 proc. pracowników jest relatywnie zadowolona ze swojej sytuacji zawodowej, istnieją obszary, które wciąż wymagają poprawy – szczególnie te związane z podejściem do pracownika i jego czasu, dbałością o jego potrzeby. Pokolenia Y i Z mają o wiele wyższe oczekiwania w tym zakresie niż ich poprzednicy, co oznacza, że pracodawcy muszą zrewidować swoje podejście do zmieniających się potrzeb kandydatów – mówi Piotr Nowosielski, CEO rocketjobs.pl i justjoin.it.

Twórcy raportu za cel postawili sobie również sprawdzenie, jak kształtowała się zawodowa droga pracowników IT. Dlatego badanych zapytano o kwestię wpływu na ich decyzje dotyczące pracy. Czy sami wybrali pierwszy zawód? Kogo dziś się radzą w sprawach zawodowych? Badanie ujawniło, że najliczniejsza grupa (29 proc.) wybór profesji podjęła samodzielnie, 28 proc. polegało na opiniach rodziców, 25 proc. radziło się znajomych, a 19 proc. partnera lub partnerki. Z kolei obecnie to drugie połówki są najczęstszym źródłem zawodowych porad – dla 45 proc. badanych, za to co trzeci specjalista IT szuka wskazówek u przyjaciół. 

W publikacji zwrócono też uwagę na problem wciąż niskiej reprezentacji kobiet w branży IT. Obecnie globalnie kobiety wciąż stanowią mniej niż jedną trzecią pracowników w branżach związanych z technologią, a w Polsce w sektorze IT jedynie ok. 15 proc. zatrudnionych stanowią kobiety. Przyczyną braku równowagi płci w tym obszarze są m.in. kulturowe i społeczne stereotypy. W opinii publicznej wciąż praca w branży IT postrzegana jest jako „męski” zawód, co swoje korzenie ma już w wychowaniu dzieci.

Głęboko zakorzenione stereotypy płciowe stanowią jedną z głównych barier dla dziewczynek wchodzących w świat IT. Przekonanie, że technologia i programowanie są domeną chłopców, zniechęca dziewczynki do rozwijania zainteresowań w tych dziedzinach, co może hamować ich rozwój i wpływać na przyszłe wybory zawodowe. Aby włączyć dziewczynki w świat IT, kluczowe jest świadome działanie rodziców i nauczycieli. Rodzice powinni promować technologie jako neutralną płciowo dziedzinę, oferując dzieciom zabawki technologiczne i zachęcając do programowania. Szkoły powinny organizować zajęcia z programowania, prezentować wzorce kobiet sukcesu w IT i unikać nieświadomego faworyzowania jednej płci. Atmosfera akceptacji i równości, promowanie współpracy i wspólne rozwiązywanie problemów przez chłopców i dziewczynki może wzmocnić pewność siebie dziewczynek i zachęcić je do rozwijania pasji w IT – mówi Adrianna Klimczak, wiceprezeska i współzałożycielka Fundacji IT Girls, partnera raportu.

Z analizy  aspektów, jakie zatrudnieni w IT najczęściej poświęcili dla kariery, wynika, iż pokrywają się one w większości ze wskazaniami pozostałych uczestników badania. Są to kolejno: czas na pasje, zainteresowania (56 proc.), zdrowie psychiczne (45 proc.), relacje z przyjaciółmi (43 proc.), jakość relacji z partnerem/partnerką (36 proc.) czy czas dla dzieci (32 proc.). Respondenci najbardziej żałują poświęcenia czasu z dziećmi (72 proc.), zdrowia (66 proc.) i jakości relacji z partnerem lub partnerką (64 proc.).

Świetlana przyszłość? Zapytani o swoją przyszłość zawodową pracownicy IT mają raczej pozytywne odczucia. 72 proc. z nich optymistycznie myśli o swojej karierze, a 23 proc. neutralnie. Więcej niż co drugi badany nie planuje zmieniać branży, a 45 proc. nie chce też zmienić obecnego miejsca pracy. Tych, którzy wskazali chęć zmiany (26 proc.) najczęściej motywują lepsze zarobki (55 proc.) oraz szacunek pracodawcy (41 proc.).

Badanie na próbie 1500 pracowników biurowych zostało zrealizowane przez agencję WiseRabbit metodą ilościową w lipcu i sierpniu 2024 roku. W grupie docelowej znalazły się kobiety i mężczyźni, przedstawiciele pokolenia Z (19-27 lat), pokolenia Y (28-44 lata) i pokolenia X (45-59 lat), którzy pracowali co najmniej rok (praca umysłowa/biurowa) w firmach zlokalizowanych w miastach w Polsce. Grupa badawcza była podzielona na przedstawicieli sektora IT i white collars (z branż wymagających pracy umysłowej: marketing, sprzedaż, HR, finanse, inżynieria, design etc.). Grupa IT stanowiła 35 proc. badanych, a white collars – 65 proc. W związku z dużą różnorodnością grupy white collars podzielono ją na pięć podgrup:
• sprzedaż/marketing/HR
• administracja/edukacja;
• inżynieria/logistyka;
• finanse/prawo;
• architektura/design.
Próba badawcza zróżnicowana była również pod względem wielkości miejsca zamieszkania, etapu życiowego, w tym sytuacji osobistej czy posiadania dzieci (oraz ich wieku). W badaniu wzięły udział osoby na różnych stanowiskach o zróżnicowanym poziomie dochodów.